سیر تکاملی
کامپیوترهای Laptop
اولین مرتبه ایده ایجاد یک
کامپیوتر Laptop ، توسط شخصی با نام "Alen
key" در سال 1970 مطرح گردید. در سال 1979 اولین کامپیوتر
Laptop توسط "William
Moggridge" طراحی گردید. کامپیوتر فوق دارای 340 کیلوبایت حافظه
بود. در سال 1983 ، توسط " Gavilan compute
" یک Laptop با مشخصات زیر تولید گردید :
64 کیلوبایت حافظه RAM ( امکان ارتقاء آن تا 128 کیلوبایت وجود داشت )
از سیستم عامل اختصاصی شرکت Gavilan استفاده می کرد( قابلیت استفاده از MS-DOS نیز وجود داشت ).
ریزپردازنده 8080
موس touchpad
چاپگر قابل حمل
وزن آن 4 کیلوگرم و بهمراه چاپگر 6/4 کیلوگرم
کامپیوتر فوق دارای یک
فلاپی
درایو بود که با سایر فلاپی درایوهای موجود ، سازگار نبود.
در سال 1984 ، شرکت "اپل " مدل
Apple IIc را معرفی کرد. کامپیوتر فوق از
لحاظ اندازه نظیر یک کامپیوتر notebook بود.
سیستم فوق دارای یک ریزپردازنده 65C02
، یکصد وبیست و هشت کیلوبایت حافظه ، یک فلاپی درایو 5.25 ، دو
پورت سریال ، یک پورت
موس ، یک کارت مودم و
منبع تغذیه خارجی ، بود. وزن کامپیوتربدون
در نظر گرفتن
مانیتور، 5 کیلوگرم بود. در کامپیوتر فوق از یک مانیتور نه اینچ تک رنگ
و یا یک پانل اختیاری LCD استفاده می شد. .
در ادامه و در سال 1986 ، شرکت IBM نمونه
محصول خود را در این زمینه عرضه کرد. در سیستم فوق از ریزپردازنده
8080 ، 256 کیلوبایت حافظه ، دو عدد فلاپی درایو 3.5 اینچ ، یک
LCD ، پورت های سریال و موازی و یک محل خاص
برای یک مودم خارجی ، استفاده می گردید. کامپیوتر فوق بهمراه نرم
افزارهای اختصاصی نظیر واژه پرداز ، دفترچه تلفن و ... عرضه گردید. وزن
سیستم فوق 5.4 کیلوگرم و به قیمت 3500 دلار فروخته می گردید.
در ادامه شرکت های متعدد اقدام
به تولید کامپیوترهای Laptop نمودند. امروزه
این نوع از کامپیوترها دارای قابلیت ها ی فراوانی بوده که
استفاده کنندگان مربوطه را در تمام سطوح راضی می نماید
کالبد شکافی
کامپیوترهای Laptop
به منظور آشنائی با عناصر تشکیل
دهنده یک Laptop ، مدل
Toshiba satellite Pro را بررسی خواهیم کرد. کامپیوترهای
Laptop نظیر تمام کامپیوترهای دیگر، دارای
یک ریزپردازنده است .ریزپردازنده مسئول انجام تمام عملیات در کامپیوتر
است .
ریزپردازنده :
دارای مجموعه ای از دستورات داخلی ذخیره شده در حافظه بوده و قادر به دستیابی به آنان است .
قادر به دریافت دستورالعمل ها و یا داده از صفحه کلید و یا دستگاههائی نظیر : موس ، Touchpad،trackbal و.. است .
قادر به دریافت و ذخیره سازی داده از دستگاههای متفاوت ذخیره سازی نظیر : هارد دیسک ، فلاپی درایو ، CD درایو و..است.
قادر به نمایش اطلاعات بر روی مانتیورهای متفاوت ( CRT و یا LCD ) است .
قادر به ارسال داده برای چاپگر، مودم ، شبکه های کابلی و بدون کابل از طریق پورت های متفاوت است .
انرژی خود را از باطری و یا برق شهری تامین می کند.
شکل زیر اجزای متفاوت یک Laptop را نشان می دهد.
یک Laptop دارای عناصر اصلی مشابه یک کامپیوتر شخصبی است . این عناصر عبارتند از :
پورت های ورودی و خروجی
در ادامه به تشریح عملکرد هر یک از عناصر فوق خواهیم پرداخت .
ریزپردازنده
ریزپردازنده بمنزله مغز یک
Laptop است . ریزپردازنده مسئول و هماهنگ
کننده انجام تمام عملیات در کامپیوتر بر اساس دستورالعمل های برنامه
نویسی شده است . ریزپردازنده کامپیوترهای Laptop
دارای ویژگی های خاص به منظور مصرف پایین انرژی و حرارت می باشند.
شکل زیر یک ریزپردازنده Intel 486 DX4
که در کامپیوترهای Laptop توشیبا استفاده
شده است را نشان می دهد.
سیستم عامل
سیستم عامل مجموعه ای از
دستورات نرم افزاری است که برای پردازنده فعالیت مربوطه را
مشخص خواهد کرد. سیستم های عامل استفاده شده برای
Laptop مشابه سیستم های عامل کامپیوترهای شخصی ( ویندوز 98 ،
2000 ، XP مایکروسافت و سیستم عامل
Mac OS ) است
حافظه
کامپیوترهای
Laptop دارای حافظه های RAM
و
ROM می باشند. تراشه ROM
شامل
BIOS با عملکرد مشابه در یک کامپیوتر
شخصی است . برنامه ها و داده ها در حافظه RAM
مستقر می گردند. حافظه RAM استفاده شده در
Laptop با سایر حافظه های مربوطه ( در
کامپیوترهای شخصی ) دارای تفاوت هائی است . اندازه وشکل ماژول های
حافظه از مهمترین تفاوت های موجود می باشند. تولید کنندگان کامپیوترهای
Laptop می بایست کامپیوترهای کوچکتری ( از
لحاظ اندازه ) نسبت به کامپیوترهای شخصی ، تولید نمایند. بنابراین
طبیعی است که ماژول های حافظه در آنها متفاوت باشد. اکثر تولیدکنندگان
از استاندارد SODIMM)Small Outline Dual Inline
Memory Module ) استفاده می نمایند. اغلب کامپیوترهای
Laptop می بایست دارای حداقل 64 مگابایت
حافظه به منظور اجرای سیستم عامل و سایر نرم افزارهای کاربردی باشند. در
برخی از کامپیوترهای Laptop امکان ارتقاء
حافظه نیز وجود دارد. در چنین مواردی از یک Access
Panel استفاده و آن را به تراشه حافظه اضافی متصل می نمایند.
درایوها
در کامپیوترهای
Laptop از دستگاههای ذخیره سازی متعددی
استفاده می شود. تمام کامپیوترهای Laptop
دارای یک هارد دیسک داخلی با ظرفیت بین شش تا بیست
گیگابایت می
باشند. با اینکه هارد دیسک های استفاده شده در کامپیوترهای
laptop دارای عملکردی مشابه با هارد دیسک
های موجود در کامپیوترهای شخصی می باشند ، ولی ظرفیت و تنوع هارد دیسک
های قابل استفاده در Laptop نسبت به
کامپیوترهای شخصی بمراتب کمتر است . ( حق انتخابی کمتری در رابطه با
انتخاب ظرفیت هارد دیسک دلخواه وجود دارد ) .
اغلب کامپیوترهای Laptop دارای انواع خاصی از سیستم های ذخیره سازی Removable نظیر : فلاپی دیسک ، دیسک های ZIP ، دیسک های فشرده (CD) و DVD می باشند. در این راستا سه رویکرد متفاوت وجوددارد :
برخی دارای بیش از یک محل برای استفاده از دیسک درایوها می باشند.
برخی دارای صرفا" یک محل بوده و می توان دیسک درایوها را در زمان نیاز جایگزین نمود.( سیستم خاموش ، سیستم روشن )
برخی دارای درایوهای داخلی نبوده و تمام دستگاهها بصورت خارجی به سیستم متصل می گردند.
پورت های
ورودی و خروجی
کامپیوترها نیازمند ارتباط با
دستگاههای متفاوت نظیر : چاپگر ، مودم و شبکه می باشند. کامپیوترها قادر
به ارسال و دریافت اطلاعات از طریق پورت های متفاوت ورودی و خروجی می
باشند. پورت های فوق بصورت سریال ،
موازی و یا
USB
می باشند.
برخی از کامپیوترهای Laptop ، علاوه بر پورت ها، دارای اسلات های اضافی برای کارت های PCMCIA ( نوع اول و دوم ) و یا کارت های PC می باشند. کارت های فوق به منظور افزایش حافظه ، نصب یک مودم ، کارت شبکه و ... استفاده گردند.
کارت صدا
اغلب کامپیوترهای
Laptop دارای کارت صدا و بلندگو
به منظور پخش
موزیک و ... می باشند. کیفیت بلندگوهای همراه با کامپیوترهای
laptop در اغلب موارد مشابه بلندگو
کامپیوترهای شخصی نمی باشد.
کامپیوترهای Laptop دارای تفاوت هائی با کامپیوترهای شخصی می باشند. مهمترین این موارد عبارتند از :
منبع تغذیه
نمایشگر
دستگاه ورودی
اتصالات docking
در ادامه به تشریح عملکرد هر یک از عناصر فوق خواهیم پرداخت .
منبع تغذیه
کامپیوترهای
Laptop دارای قابلیت استفاده از برق شهری می باشند. بدین منظور
از آداپتورهای خاصی استفاده می گردد. یکی از خصایص بارز کامپیوترهای
Laptop ، قابل حمل بودن آنها
است . بدین منظور امکان استفاده از باطری در آنها پیش بینی شده است .
تمام کامپیوترهای Laptop دارای باطری قابل
شارژ می باشند. عمرمفید باطری به نوع باطری و نوع استفاده از
سیستم بستگی دارد . کامپیوترهای Laptop
دارای مدل های دیگری از باطری به منظور نگهداری اطلاعات موجود در حافظه
CMOS می باشند.
نمایشگر
تمام کامپیوترهای
Laptop دارای یک نوع خاص از صفحات نمایشگر
LCD می باشند. این نوع صفحات نمایشگر دارای
ویژگی های زیر می باشند :
12 تا 15 اینچ
سیاه و سفید ( 16 مقیاس متفاوت برای خاکستری) و یا رنگی ( 65.536 )
بصورت Passive و یا Active می باشند ( نمایشگرهای Active دارای شفافیت بیشتر و برای مطالعه مناسبتر می باشند)
Reflective و یا Backlit می باشند( صفحات Backlit برای استفاده در نور پایین مناسب می باشند )
دستگاه
ورودی
در کامپیوترهای شخصی به منظور
ورود اطلاعات از صفحه کلید و یا
موس استفاده می شود. در کامپیوترهای
Laptop از دستگاههای ورودی متفاوتی استفاده
می شود. در این راستا سه گزینه وجود دارد :
Trackball . با چرخش گوی ، امکان حرکت Cursor بر روی نمایشگر LCD فراهم می گردد.
TrackPoint .با فشردن انگشتان دست بر روی نقطه مورد نظر ،امکان حرکت Cursor فراهم می گردد.
TouchPad . با حرکت دست بر روی Pad امکان حرکت Cursor فراهم می گردد.
سیستم
Docking
اغلب کاربران در زمان استفاده
از کامپیوترهای Laptop دارای مشکلاتی در
زمینه صفحه نمایشگر( اندازه کوچک آن ) و یا صفحه کلید ( صفحه کلید
کوچکتر از یک صفحه کلید استاندارد است ) می باشند ، به منظور استفاده راحت تر
کامپیوترهای Laptop در مواردی که از
آنان بصورت Desktop استفاده می گردد ،
Docking station مطرح شده است . سیستم فوق
دارای چندین دستگاه جانبی ( مانیتور بزرگ ، صفحه کلید بزرگ ، موس ،
چاپگر و دیسک درایو ) متصل شده است . در چنین حالتی می توان
Laptop را به Staion
مربوطه متصل و از آن بعنوان یک کامپیوتر رومیزی استفاده کرد.در این حالت صرفا" از یک اتصال در Laptop استفاده
می شود. اغلب کامپیوترهای Laptop دارای
اتصالات Docking می باشند.